مطمئنا اکثر دوستداران هواپیما تا به حال با این کلمه آشنا بوده و هستند
وسیله مخروطی شکلی که در دو سر بال هواپیماها دیده می شود که گاهی این مخروط نصف می باشد و گاهی کامل , وینگلت در نوک بال های هواپیما دیده می شود که اکثر هواپیماهای تک راهرو یا پیهن پیکر امروزی از آن استفاده می کنند
شاید خیلی پیش آمده باشه که دلیل وجود این وینگلت ها در دو سر بال های یک هواپیما برای شما سوال ایجاد کرده باشد.حال واقعا دلیل وجود این وینگلت ها چیست ؟
برخی از مسافران یا مردم دلیل وجود این وینگلت ها را چیزی جز داشتن ظاهری زیبا و محل درج لوگوی شرکت هواپیمایی نمی دانند.شاید این فکر برای افراد حرفه ای در هوانوردی امری خنده دار باشد ولی این طرز فکر مبتدیانه تا حدودی جزئی از هدف ایجاد وینگلت بوده.در ساخت و طراحی ابتدائی وینگلت ها که توسط شرکت های هوایی صورت می گرفت ،رئیس بخش طراحی هواپیمایی بوئینگ در استفاده از وینگلت ها برای هواپیمای 727 در پاسخ به سوالی که کارایی این وینگلت ها چیست : گفت این طرح جدای از تاثیر های مثبتی که در کارایی هواپیما دارد ، نقش بسزایی نیز در ظاهر هواپیما دارد و باعث ایجاد اطمینان خاطر در مسافران هواپیماهای مسافربری می شود به طوری که مسافران با خیال آسوده تر سوار هواپیما می شوند و اطمینان دارند که این هواپیما بی شک با داشتند این وینگلت ها مدرن و به روز می باشد
در اینجا باید به ابتدای ساخت یک بال هواپیما سر بزنیم و از ابتدا شروع کنیم.مسلما برای ساخت بال های هواپیما اصولی در نظر گرفته می شود.بالا های هواپیما طوری طراحی شده اند که در حالت عادی فشار روی بال ها کمتر از فشار وارد شده بر زیر بالهاست.هوا در این حالت می خواهد از بالا به پایین جریان پیدا کند و همین جریان در سر تا سر بال صدق می کند.
این پدیده باعث ایجاد جریانی با نام اسپنوایز می شود که هوا از سرتا سر بال حرکت می کند و سعی در خارج کردن خود در انتهای بال ها یا نوک هر دو سر بال ها دارد.حال این عمل باعث ایجاد جریان هوای نا منظم یا گردباد خفیفی در بالها می شود که بیشترین فشار نیز در نوک هر دو بال حس می شود.جریانات حلقوی سر بال نیز از عواملی است که فشار را افزایش داده و قدرت مانور هواپیما را کم می کند
یکی از عوامل موثری که این میزان فشار هوا را در بال های هواپیما کاهش می دهد به کار گیری وینگلت می باشد که تاثیر به سزایی در نظم بخشیدن به این جریانات هوا دارد و باعث فرم دهی و خروج با نظم هوا از کنار هواپیما می شود
شرکت ارباس و مک دانل داگلاس ابتدا طرح وینگلت را برای هواپیماهای خود اجرا کردند و حالتی را ایجاد کردند که نوک بال ها به هر دو طرف(بالا و پایین) کشیده تر می شد به طوری که بال از حالت سادگی و صاف بودن در آمده و تا حدود بسیار زیادی در کم کردن این فشار موثر بوده.پس از این عمل که به عنوان ابتدایی ترین طرح وینگلت شناخته می شد،بوئینگ و ارباس با امتحان های به عمل آمده دریافتند که اگر این انحنای نوک بالها تنها به یک سمت باشد میزان جریان فشار هوا تا حد خنثی پیش خواهد رفت.هر دو شرکت در محصولات جدید خود یا محصولات قدیمی خود که در حال نو سازی آنها بودند این طرح را اجرا کرده و رضایت خلبانان پروازی نتیجه این تغییرات بود
وینگلت ها مدل های مختلفی دارند
وینگلت فینس : نوک بال به هر دو سمت بالا و پایین کشیده شده
بلندد وینگلت : انتهای بال به سمت بالا انحنا داشته و زاویه ای معادل نود درجه ایجاد می کند
ریکد وینگلت : به طور عادی متوجه وجود وینگلت خاصی نمی توان شد، انحنا از ابتدای بال تا انتهای بال یک نواخت می باشد
بدون شک وینگلت ها نقش فراوانی در صرفه جویی سوخت خواهند داشت به طوری که به طور حدودی پنج درصد از میزان مجموع سوخت مصرفی توسط هواپیما را کاهش داده و این میزان در هواپیماهای پهن پیکر بیشتر لحاظ می شود.وینگلت ها در طولانی تر کردن مسافت های طی شده توسط هواپیما هم در راستای کم کردن مصرف سوخت تاثیر به سزایی داشتند و از اهداف اصلی سازنده های این نوع وینگلت ها میشه به همین امر یعنی افزایش رنج پروازی اشاره کرد
بیشترین تقاضا برای این نوع بال ها از سوی کشورهای آسیای شرقی بوده و حتی تست های نهایی مربوط به وینگلت نیز در همین کشورها صورت گرفته
پس از آزمایش های این نوع بال در سال های دور ، اکثر شرکت های سازنده چه نظامی و چه غیر نظامی تصمیم بر ساخت بال ها با وینگلت های دو طرفه یا یک طرفه گرفتند.مسئله جالب و قابل تاملی که این روزها درباره آن بحث می شود بوئینگ 747 سری 800 می باشد که این ظاهر وینگلت در نوک بال های خود سوال همگان را برانگیخته که چطور این هواپیمای مدرن پس از ارتقاء ظاهر و سیستم داخلی وینگلتی را در روی بال های خود جا نداده.در حالی که این هواپیما دارای وینگلت از نوع ریکد می باشد و انحانای قابل ملاحضه ای در دو سر بال های این هواپیما نمیتوان دید و فقط با توجه خاص میتوان انحنا را از ابتدا تا انتهای باند مشاهده کرد.این یکی از آخرین دستاورد های شرکت هواپیما سازی بوئینگ می باشد که در هواپیماهای جدید خود استفاده می کند
حال با توجه به ساخت وینگلت های جدید و مدرن ، هنوز هم جای پیشرفت برای این امر وجود دارد.این روز ها نیز متخصصان در حال تست نمونه های مختلف از وینگلت ها هستند برای افزایش قدرت مانور هواپیما و طورانی تر کردن رنج پروازی هواپیما
منبع : مركز هوافضا و هوانورد